دوشنبه, 17 ارديبهشت 1403-
احراز، عدم احراز یا رد صلاحیت توسط شورای نگهبان
- توضیحات
دیده بان هشتم : مطابق قانون اساسی تفسیر این قانون برعهده شورای نگهبان است و عملاً راه هرگونه تفسیر از قانون اساسی غیر از تفسیری که شورای محترم نگهبان می کند مسدود می باشد. همچنین براساس همین قانون نظارت بر تمامی انتخابات به جز انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا برعهده شورای نگهبان است و براساس تفسیر شورای نگهبان ، نظارت این شورا بر انتخابات استصوابی بوده و استطلاعی نیست.بنابراین شورای نگهبان بر تمامی مراحل انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری و همچنین ریاست جمهوری و از جمله تایید یا رد صلاحیت کاندیداها نظارت دارد.با توجه به قانون انتخابات، اصل بر این است که برای رد یا تایید صلاحیت افراد باید از چهار مرجع: قوه قضاییه، وزارت اطلاعات، سازمان ثبت احوال و پلیس بین الملل استعلام شود که آیا کاندیدا سابقه سوء کیفری دارد یا نه و یا در ارتباط با گروه های معاند نظام بوده و فعالیت های مادی و معنوی به نفع این گروهها انجام داده است یا خیر؟ همچنین از سازمان ثبت احول نیز استعلام می شود که آیا کاندیدا ایرانی است؟ و بالاخره از پلیس بین الملل هم سوال می شود که آیا فرد داوطلب در خارج از ایران مرتکب جرمی شده و تحت تعقیب است یا خیر ؟ این قانون که در چند سال گذشته نیز مورد بازبینی های متعدد و انجام اصلاحات قرارگرفته است ؛ مبنای رسیدگی به صلاحیت کاندیدا ها است، با این حال شورای محترم نگهبان بر اساس قانون اساسی و تفسیر خود از آن بارها اعلام کرده است ، صرف پاسخ استعلام های مراجع فوق برای تایید یا رد صلاحیت افراد کافی نیست، بلکه شورای نگهبان باید به وسیله ناظرین خود صلاحیت افراد را احراز کند و برای شورا ثابت شود که آیا داوطلب واجبات شرعی را انجام می دهد ؟ و آمر به معروف و ناهی از منکر است؟ قسمت اخیر در بررسی صلاحیت ها توسط شورای محترم نگهبان تعریف شده است و نمی توان در مورد صلاحیت یا عدم صلاحیت افراد آن طور که شورای نگهبان مدنظر دارد از مراجع چهارگانه استعلام شود. شورای نگهبان غیر از تایید صلاحیت ها و یا رد آن گزینه سومی نیز دارد که این گزینه عدم احراز صلاحیت افراد است ؛ هرچند مورد اخير نه در قانون پيش بينى شده و نه شورای نگهبان در این مورد توضیح روشنی داده است و عملاً اين مورد نيز آثارى غير از رد صلاحيت ندارد. لكن در اينخصوص چنین استنباط می شود که منظور از عدم احراز صلاحیت این است که هرچند دلایلی بر رد صلاحیت داوطلب وجود ندارد، ولی با معیارهای شورا صلاحیت فرد احراز نشده است.
لذا کسانی که رد صلاحیت می شوند به این معنا است که فرد فاقد اوصافی است که برای نماینده شدن لازم است. اما در موردی که گفته می شود صلاحیت وی احراز نشده است به این معنا است که دلایلی بر رد صلاحیت وی وجود ندارد، اما برای شورای نگهبان این اطمینان حاصل نشده است که فرد، واجد صلاحیت نماینده شدن است تا صلاحیت کاندیدا را احراز و اعلام نماید.
اگر بخواهیم بررسی های شورای نگهبان را طبقه بندی کنیم در درجه اول تایید صلاحیت و دردرجه دوم عدم احراز صلاحیت و درجه سوم رد صلاحیت است که در مورد دوم امکان دلایل و مدارک کافی در جهت اثبات اوصاف مورد نیاز شورا فعلا وجود ندارد، ولی شانس احراز صلاحت وی هنوز مفقود نیست. قابل ذکر است که سیاست کلی انتخابات که به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است و همچنین بر اساس قانون انتخابات مصوب سال های گذشته کسانی که در هیئت های نظارت رد صلاحیت می شوند می توانند مدارک و دلایل رد صلاحیت خود را ازاین هیئت مطالبه و در صورت وجود دلایلی که خلاف آن باشد می توانند اعتراض خود را به هیئت مرکزی نظارت و شورای نگهبان تسلیم کنند که درنهایت تصمیم شورای نگهبان قطعی است .
021-48457 | 
09128771456 پیامک