مجازات سرقت مقرون به آزار و اذیت در قانون
- توضیحات
وی ادامه داد: بر اساس ماده ۶۵۱ این قانون، اگر سرقت همه شرایط حد را نداشته نباشد اما به پنج شرط مورد نظر قانونگذار نزدیک باشد، مرتکب سرقت، به پنج تا 20 سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود. این شرایط عبارتند از اینکه سرقت در شب واقع شده باشد؛ سارقان دو نفر یا بیشتر باشند؛ یک یا چند نفر از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی بوده باشند؛ از دیوار بالا رفته یا حرز را شکسته یا کلید ساختگی بهکار برده یا اینکه عنوان یا لباس مستخدم دولت را اختیار کرده یا برخلاف حقیقت، خود را مأمور دولتی قلمداد کرده یا در جایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا توابع آن است، سرقت کرده باشند؛ یا در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند.
این حقوقدان با بیان اینکه قانونگذار در ماده 651، سنگینترین مجازات تعزیری را ذکر کرده است، اضافه کرد: در حقیقت، سرقت موضوع این ماده قانونی باید هر پنج شرط عنوانشده را به صورت توامان داشته باشد و «مقرون به آزار و تهدید» بودن، به تنهایی برای تحقق این جرم کفایت نمیکند بلکه وجود چهار شرط دیگر نیز لازم و ضروری است.
دولتشاهی در این زمینه به ماده ۶۵۲ این قانون نیز اشاره کرد و افزود: «هر گاه سرقت مقرون به آزار باشد یا سارق مسلح باشد، به حبس از سه ماه تا 10 سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم میشود و اگر جرحی نیز واقع شده باشد، علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم میشود.» در حقیقت، بنا به تصریح قانونگذار، تحقق سرقت در ماده اخیر، در صورت مقرون به آزار بودن سرقت یا مسلح بودن سارق است.
وی در این مورد به ماده ۶۶۹ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 نیز اشاره کرد که بر اساس آن «هر گاه کسی، ديگري را به هر نحو تهديد به قتل يا ضررهاي نفسي يا شرفي يا مالي يا به افشاي سري نسبت به خود يا بستگان او کند، اعم از اينکه به اين واسطه تقاضاي وجه يا مال يا تقاضاي انجام امر يا ترک فعلي را کرده يا نکرده باشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه يا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.»
ضرورت از بین بردن زمینه جرایم خشن در جامعه
این کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی در ادامه با تاکید بر ضرورت از بین بردن زمینه جرایم خشن در جامعه، بیان کرد: لازم است انجام برنامههای مرتبط با پیشگیری از وقوع جرم در اولویت قرار گیرد؛ در غیر این صورت، انجام اقداماتی مانند تعقیب، شناسایی و دستگیری مجرمان، خسارات و هزینههای سنگینی به جامعه وارد میکند.
وی افزود: در کشور ما و در هیچ یک از کشورهای دنیا، معمولاً سرقت در اماکن مجهز به دوربینهای مداربسته اتفاق نمیافتد؛ مشروط به اینکه علایم هشداردهنده نیز وجود داشته باشد زیرا به طور معمول سارقان قبل از اقدام به جرم، محل مورد نظر خود را بررسی میکنند و در بسیاری از موارد، در صورت وجود دوربینهای مداربسته و علایم هشداردهنده، از ارتکاب سرقت منصرف میشوند.
دولتشاهی با بیان اینکه به طور کلی، احتمال وقوع جرم نسبت به اموالی مانند خودرو، در صورت نبود تجهیزاتی مانند دزدگیر و موارد حفاظتی دیگر افزایش مییابد، عنوان کرد: با رعایت نکات ایمنی میتوان تا انداره بسیار زیادی، از وقوع جرایم، پیشگیری و از اموال و جان افراد حفاظت کرد.
وی همچنین با اشاره به ماده ۶۵۷ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی گفت: بر اساس این ماده «هر کس مرتکب ربودن مال دیگری از طریق کیفزنی، جیببری و امثال آن شود، به حبس از یک تا پنج سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»
این حقوقدان مجازات پیشبینی شده در این ماده قانونی را قابل قبول دانست و گفت: البته در کنار این مجازات، تعیین جزای نقدی متناسب با منافع حاصلشده از جرم و معادل ارزش اموال مسروقه نیز مفید به نظر میرسد.
افزایش احتمال کیفزنی و جیببری در اماکن شلوغ و وسایل نقلیه عمومی
وی با تاکید بر اینکه لازم است شهروندان در هنگام عبور از معابر شهری، موارد ایمنی را رعایت کنند، اظهار کرد: احتمال وقوع جرایمی مانند کیفزنی و جیببری در اماکن شلوغ و وسایل نقلیه عمومی بیشتر است.
دولتشاهی با بیان اینکه خفتگیری و زورگیری از جمله اعمالی است که ممکن است شهروندان در مناطق خلوت و خالی از سکنه، با آن مواجه شوند، اضافه کرد: در صورت رعایت موارد احتیاطی از سوی شهروندان، شاهد کاهش وقوع این قبیل جرایم و پیشگیری از وقوع آنها خواهیم بود.
وی همچنین انجام اقدامات زیربنایی برای پیشگیری از وقوع جرم و مقابله با بیسوادی و فقر را در کاهش وقوع جرایمی مانند سرقت موثر دانست.
این کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی به نکته دیگری برای پیشگیری از وقوع سرقت اشاره و خاطرنشان کرد: طلا و جواهرات بانوانی که از زیورآلات استفاده میکنند نیز هدف جذابی برای سارقان محسوب میشوند و در موارد بسیاری، سرقت زیورآلات آنها توسط سارقان، همراه با آسیبهای جسمی است. به همین دلیل توصیه میشود بانوان در اماکن عمومی، تا حد امکان از زیورآلات استفاده نکنند.
روزنامه حمایت